Ekoloji örgütleri ve kamuoyunun gündeminde yoğun tepkilere ve eleştirilere konu olan tartışmalı “Torba Yasa” bugün TBMM gündemine geliyor. Torba yasa ile getirilen “Maden ve Elektrik Enerjisi Kanunu ile Bazı Diğer Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin bugün Meclis Genel Kurulu’nda görüşülmesi bekleniyor. Torba Yasa ile 7 kanunda değişiklik yapılmasını öngörülüyor.

Teklifin Meclis’te görüşülmesi öncesinde dün bir açıklama yapan Turgutlu Çevre Platformu (TURÇEP), Torba Yasa’nın geri çekilmesi çağrısında bulundu. Açıklamasında yasa teklifinin sadece enerji ve maden şirketlerine teşvik ve destekler sağlama amacıyla hazırladığını belirten TURÇEP, “Sermayeden değil, halktan yana, ekolojik dengeyi gözeten enerji ve maden politikası” uygulanması talebinde bulundu. TURÇEP’in açıklamasında teklifin yasalaşması durumunda neler olabileceği de maddeler halinde sıralandı.

Açıklamada, “AKP’li milletvekilleri tarafından sunulan ve TBMM Genel Kurulu’nda görüşmeleri başlayacak ‘Maden ve Elektrik Enerjisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin geri çekilmesi gereklidir” denildi. TURÇEP‘in konuyla ilgili açıklaması şöyle:

MADEN VE ENERJİ YASA TEKLİFİ GERİ ÇEKİLSİN!

Maden ve Elektrik Enerjisi Kanunu ile Bazı Diğer Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, bugün Meclis Genel Kurulu’na geliyor. Torba Yasa ile 7 kanunda değişiklik yapılmasını öngörülüyor.  

Bu Kanun Teklifi yasalaşırsa, enerji ve maden şirketleri dikensiz gül bahçesinde istedikleri gibi at koşturacak, verilen yeni teşvik ve desteklerle şirketlerin önündeki tüm hukuksal engeller kalkacak, doğanın talan edilmesinin de önü daha açılacak. Çünkü kanun teklifini hazırlayanların komisyon toplantısında da belirttikleri gibi, şirketlerin çıkarına hazırlanan bu kanun teklifi ile şirketlerin önündeki son engeller de kaldırılıyor.

Yapılan komisyon görüşmelerine hiçbir çevre örgütü temsilcisi alınmaz, pandemi gerekçesi ile çıkartılırken, görüşmelere sadece maden ve enerji şirketi temsilcilerinin katılmasına izin verildi. Görüldüğü gibi; “torba yasa” ile getirilen kanun teklifinde halk yok, sivil toplum örgütleri yok, sadece enerji ve maden şirketlerine daha fazla destek ve fazla kıyak, kamu denetiminin ortadan kaldırılması, kârın şirketlere, zararın halka yıkılması ve doğa talanı var.  

Kanun teklifi Meclis’ten geçerse, şirketler ruhsatsız bile madencilik yapabilecek, faaliyet alanını istedikleri şekilde izinsiz büyütebilecek, tesisin ÇED’te belirlenen alanlar dışına taşması durumunda, herhangi bir cezadan da kurtarılması söz konusu olacak, devlete olan borçlarına da göz yumulacak. Ülkenin yeraltı maden pazarı haline gelerek, yeraltı zenginliğimizin tamamen elden gideceği kapı ardına kadar açılmış olacak. Ayrıca artık halk için mülkiyet hakkının da hiç bir güvencesi kalmıyor, Cumhurbaşkanlığı kararıyla vatandaşın mülkü “acele kamulaştırma” adı altında elinden alınıp şirketler için istimlak edilebilecek.

Aslında buna bir kanun demek yanlış. Çünkü kanun gerekçesinde bir tane analiz, bilimsel rapor yer almıyor. En önemlisi ise bir bilgi yok. Hazırlanan maddelerin tartışılması, kamuoyu gündeminde tutulması istenmiyor. Çünkü kanunla özel mülkiyetlere el konulup, şirketlere ikram edilmesi durumu var. 

• Maden şirketlerinin ruhsat alanı dışında da tesis kurabilecek, ruhsatsız faaliyet gösterebilecek. ÇED ile belirlenen alanlar dışına izinsiz taşmaları söz konusu olabilecek, herhangi bir ceza da ödemeleri söz konusu olmayacak. 
• Maden şirketlerinden çeşitli işlemlerinde istenen “borcu yoktur” yazısı istenmeyerek, kamu alacaklarının takibinden vazgeçiliyor. 
• Araba lastikleri gibi havaya yoğun miktarda zehirli gaz salan maddeler, orman ürünleri ve çöp yakarak elde edilen enerji de “yenilenebilir enerji” sayılarak ve teşvik edilecek.   
• Güç sınırı olmaması nedeniyle sayısı zaten oldukça fazla olan şirketlere destek veren ve sermaye aktaran YEKDEM kapsamı daha da fazla genişletilerek, ekolojik yıkım ve sel felaketlerine neden olan HES’lerin ve JES’lerin sayısının daha da artmasına neden olunacak. 
• Jeotermal alanların ihale bedellerinin taksitlendirilmesi sağlanarak JES’lerin sayıca daha fazla artmasının önü açılacak. 
• Cumhurbaşkanı izni ile yurtdışında kurulmuş olan şirketlere, T.C. Kanunlarından muaf olmak üzere, her türlü denetimden uzak, yurt içinde de enerji şirketleri kurmaları sağlanacak.  
• Enerji üretim tesisleri için gereken taşınmazlar daha önce Maliye Bakanlığı tarafından kamulaştırılırken ve kamu yararı kararı alınması gerekirken yetki EPDK’ya verilecek ve kamu yararı kararı olmaksızın istimlak olanağı sağlanarak köylünün topraklarına el konulacak.  
• Şirketlerin yatırımlarında altyapı hizmetlerinin kamu tarafından sağlanması öngörülüyor.  

Bu nedenle TURÇEP (Turgutlu Çevre Platformu) olarak; ülkenin ve halkın geleceğini tehlikeye sokacak, havamızı daha zehirleyecek, toprağımızı, suyumuzu, tarım alanlarımızı, ormanlarımızı yok edecek, tarihin en büyük ekolojik yıkımını yaratacak olan bu yasa teklifinin mutlaka geri çekilmesi çağrısında bulunuyoruz.  

Sermayeden değil halktan yana, insana ve çevreye saygılı Enerji ve Maden Yasası istiyoruz!  Torba Yasa Teklifini geri çekin! 

TURÇEP (Turgutlu Çevre Platformu)